Lekarze orzekają i wydają odpowiednie zaświadczenia dla uzyskania określonych świadczeń i uprawnień, przede wszystkim dotyczących zwolnień z obowiązków wykonywania pracy w ramach stosunku pracy oraz do różnego rodzaju świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Zaświadczenia stanowiące podstawę do ustalenia uprawnień do zasiłków pielęgnacyjnych, zwiększenia zasiłku rodzinnego z powodu stanu zdrowia dziecka i zasiłku wychowawczego nad dzieckiem specjalnej troski wydają lekarze publicznych zakładów opieki leczniczej. Orzeczenia lekarskie o czasowej niezdolności do pracy wydają lekarze, lekarze dentyści oraz zatrudnieni w publicznych zakładach opieki zdrowotnej felczerzy. Orzeczenia te, jak również stwierdzające przewidywaną datę porodu i jego odbycia, mogą wydawać również prywatnie praktykujący lekarze i lekarze dentyści, którzy zobowiążą się w oddziale Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do prowadzenia odpowiedniej dokumentacji i przestrzegania określonego postępowania. Czasową niezdolność do pracy z powodu choroby stanowi okres ustalony w orzeczeniu lekarskim wydanym pracownikowi oraz udokumentowany okres pobytu pracownika w szpitalu. Orzeczenie takie jest wydawane na odpowiednim formularzu i jest poufne. Orzeczenie takie wydaje się wyłącznie po przeprowadzeniu bezpośredniego badania stanu zdrowia pracownika.